De rijke geschiedenis van Soedan

Wetenschappers buigen zich al eeuwen over de rijke archeologische geschiedenis van Egypte. Maar over de oude culturen van Soedan is weinig bekend. Toch heeft Soedan een erg belangrijke rol gespeeld in de Egyptische geschiedenis!

Soedan dankt, net als Egypte, zijn welvaart aan de Nijl. Hier heeft de rivier zes grote stroomversnellingen: de zogenaamde ‘cataracten’. Controle over deze cataracten was een groot strategisch voordeel: zo kreeg je controle over de handel in hele gebied. Met grote rijkdom tot gevolg. In de eindeloze woestijn van Soedan ligt dan ook een schat van archeologische vondsten verborgen. Maar deze worden nog maar weinig bezocht, en sommige zijn zelfs volledig in de vergetelheid geraakt en onder het woestijnzand verdwenen.

Goud, goden en gebruiken

In het Nubische gebied ontstond zo’n 4000 voor Christus het rijk Koesj, dat goede banden onderhield met Egypte. Koesj was voornamelijk door de aanwezigheid van goud een belangrijke spil in de handel tussen Egypte, sub-Sahara Afrika, India en China. Er ontstond een levendige handelsroute die niet alleen voorzag in de uitwisseling van goederen, maar ook in gebruiken en culturele opvattingen. De Koesjieten lieten zich inspireren door hun Egyptische buren en namen veel van hun cultuur en architectuur over, zoals bijvoorbeeld het bouwen van piramides. Rijke Nubiërs gingen zich ook steeds meer als Egyptische hovelingen gedragen. Hun zonen volgden net als Egyptische jongeren een opleiding aan het Egyptische hof en de Nubische dochters werden net als dochters van Egyptische farao’s als godinnen vereerd.

Een heilige oorlog

Toen het Egyptische rijk rond 800 voor Chr. uiteengevallen was in een aantal strijdende staten, stonden de koningen van de Nubië paraat om het rijk over te nemen. De heersende Egyptische koningen hadden weinig oog voor dit dreigende gevaar en namen geen aanstalten om het gebied te verdedigen. De Nubische koning Piye nam het heft in eigen hand en riep zijn manschappen op tot een heilige oorlog. Piye aasde ook op de Egyptische troon en begon een bloedige invasie. Met die inval begon de 25ste Egyptische dynastie, waarbij vijf Nubische farao’s op de heilige luipaardvel van de Egyptische troon hebben gezeten.

Hoogtijdagen

Eeuwenlang werden de Nubische vorsten als bezetters gezien, maar dat beeld is de laatste decennia veranderd. Uit nieuw onderzoek blijkt dat onder hun heerschappij oude Egyptische gebruiken juist weer tot leven kwamen. Met name onder leiding van de laatste Nubische farao Tharaqa floreerde Egypte, net zoals tijdens de hoogtijdagen van de beroemde farao’s Achnaton, Toetanchamon en Ramses II. Tientallen rijk versierde piramides werden opgetrokken uit de woestijn van Soedan. En in de stijl van het Egyptische Luxor zijn hele tafelbergen uitgehakt en omgetoverd tot tempelcomplexen. Het oog voor detail dat de Nubiërs hierbij hadden is beroemd: de versieringen vertellen vaak hele verhalen over goden, farao’s maar ook het dagelijkse leven.

Ontdek de rijkdom van het Nubische rijk zelf tijdens onze reizen door Soedan.